Yurt dışında şirket kurulumları farklı şekillerde gerçekleştirilebiliyor. Bunlar; yatırımlar, doğrudan birleşme ve satın almalar ile ortak girişimler olarak söylenebilir. Ayrıca şirket kurulumu için destek ve teşviklerde yine ülkeler tarafından sağlanabiliyor. Bunlara Ticaret Bakanlığı'nın sağladığı "Turquality Destek Programı" ve "KOSGEB Yurt Dışı Pazar Desteği Programı" örnek verilebilir.
Benzersiz ürün ve hizmetlerini dünyaya ulaştırmak isteyen şirketler, yurt dışında şirket kurarak faaliyetlerini sınır ötesine taşımanın izini sürüyor. Kendi sektöründe oyun kurucu pozisyonda yer alan girişimler ile üretici ve ihracatçı bir kimliğe sahip şirketlerin yatırım adreslerini, düşük maliyetler ve vergi oranları gibi avantajlar şekillendiriyor. Ticaret Bakanlığı tarafından sunulan teşvik ve destekler de şirketleri global büyüme hedeflerine yakınlaştırıyor. Ülkelerin büyüme potansiyeli, yüksek gelir düzeyi ve potansiyel ülke pazarlarına yakınlığı gibi faktörler de belirleyici bir rol oynuyor. Yurt dışında şirket kurarak global adımlarını hızlandıranlar, düşük vergi oranlarının yanı sıra teşvik ve desteklerin oluşturduğu maliyet tasarrufuyla gelecek hedeflerine en kestirme yoldan ulaşabiliyor.
Uluslararası sınırları ortadan kaldıran küreselleşme, iş fikrine inanan her şirket ve girişime yurt dışında yatırımın kapılarını aralıyor. Benzersiz bir ürün ya da hizmet geliştirerek yola çıkan girişimciler için faaliyetlerin uluslararası bir boyuta taşınması giderek yükselen bir trend haline dönüşüyor. Özellikle üretici ve ihracatçı şirketler arasında da Amerika Birleşik Devletleri ve AB ülkeleri başta olmak üzere dünyanın pek çok noktasında şirket kurmak giderek yaygınlaşıyor. Gelin yurt dışında şirket kurmanın avantajlarına değinelim. Ardından ABD’den Estonya ve Hollanda’ya kadar yurt dışında şirket kurulabilecek en avantajlı ülkelere uzanan bir seyahate çıkalım…
Yurt dışında şirket kuranlar global adımlarını hızlandırıyor.
Düşük işgücü maliyetleri ve vergi avantajının yönlendirdiği küresel doğrudan yatırımlar, şirketlerin farklı pazar arayışlarına yanıt veriyor. OECD’nin verilerine göre 2021’in ilk yarısında 870 milyar dolar seviyesine ulaşan küresel doğrudan yatırımlar, 2020’ye kıyasla 2 kattan fazla artış gösterdi. Peki Türkiye’de durum nasıl? Ticaret Bakanlığı verilerine göre, yurt dışına yapılan doğrudan yatırımlar 2021’nin 3. çeyreğinde 2020’nin aynı dönemine göre yaklaşık %62 artarak 560 milyon dolar sınırına ulaştı. Türk yatırımcıların yurt dışında gerçekleştirdiği doğrudan yatırımların toplamı, 2003’ten 2020 yılına kadar kümülatif olarak 50 milyar dolar seviyesine yaklaştı. 2021’de hizmet sektörünün açık ara önde gittiği yatırımlarda sanayi ve imalat sektörlerinde de dikkat çekici artışlar yaşandı. Yurt dışına yapılan doğrudan yatırımlarda Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri cazibesini artırıyor. Pandeminin sarsıcı etkilerini başarılı bir şekilde yöneten Türk şirketler, globalleşme adımlarını hızlandırarak dünyada markalaşmanın izini sürüyor.
Yurt dışında hangi yöntemlerle şirket kurulabilir?
Yurt dışında şirket kurmanın birden çok yöntemi bulunuyor. Yatırımlar doğrudan, birleşme ve satın almalar ile ortak girişimler olmak üzere 3 farklı şekilde gerçekleştirilebiliyor. Şirketler sıfırdan yatırımlarla üretimlerini farklı ülkelere taşıyarak teknoloji transferi avantajından faydalanabiliyor. Ev sahibi ülkeye istihdam ve katma değer sağlayan yatırımlara, bu katkıların bir sonucu olarak çeşitli teşvik ve destekler sunuluyor. Sınır ötesi birleşme ve satın almalar farklı ülkelerden şirketlerin varlıklarını ve faaliyetlerini yeni bir yasal oluşum altında bir araya getirmeleri sonucu gerçekleşiyor. Bu tür yatırımlar şirketlere daha uygun maliyetlerle ileri teknolojilere ulaşma fırsatı sunuyor. Çok sayıda ülkedeki şirketlerin farklı alanlardaki yetkinliklerinin bir araya gelmesi, bu yatırımların başarı şansını ikiye katlıyor. Çok uluslu şirketler ile yerel şirketlerin kaynaklarını ortaya koyarak oluşturduğu ortak girişimler, ev sahibi ülkenin piyasa şartlarına kolay uyum sağlama ve yatırımların önünü tıkayan mülkiyet şartı sorununun aşılmasına zemin hazırlıyor.
Şirketleri yurt dışında hangi fırsatlar bekliyor?
Gelelim yurt dışında şirket kurmanın avantajlarına…
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan Yurt Dışı Yatırım Raporu’na göre, doğrudan yabancı yatırımlar, şirketlerin kaynak, pazar, etkinlik ve stratejik varlık arayışlarına cevap veriyor.
- Doğal kaynaklar ve hammadde açısından zengin, dolayısıyla üretim için elverişli koşullara sahip ülkeler, kaynak arayışlarını karşılıyor. Böylece şirketler daha düşük üretim maliyetleriyle katma değerli yatırıma odaklanabiliyor.
- Şirketlerin yeni pazarlara ulaşma hedefine ülkelerin coğrafi konumu, demografik özellikleri, farklı pazarlara yakınlığı gibi faktörler kılavuzluk ediyor.
- Şirketler yatırım yaptıkları ülkeleri, 3. ülke pazarlarına erişmek için basamak olarak kullanabiliyor. Bu noktada lojistik avantajın da hatırı sayılır bir önemi olduğunu belirtmekte fayda var. Bu tür yatırımlar, şirketlere ürünlerini yerel beğeni ve tercihlere göre üretme avantajı getirirken bu pazarlara ihracat yoluyla ulaşmanın yarattığı maliyeti ortadan kaldırıyor.
- Yurt dışında şirket kurulumlarında ucuz işgücüne erişim, üretimde verimliliği beraberinde getiriyor. Verimlilik arayan şirketler üretim çeşitliliği ile farklı ülkelerdeki hedef kitlelerin değişen beğeni ve tercihlerine hitap ederek risk dağılımı avantajından faydalanabiliyor.
- Gelişmekte olan ülkelerde ucuz işgücüne erişen şirketler, gelişmiş ülkelerde daha yüksek sermaye ve ileri teknolojiye ulaşabiliyor.
- Uzun vadede stratejik kazanç elde etmek amacıyla yapılan yatırımlarda şirketler, rekabet üstünlüğü elde ederek büyüme hedeflerine en kısa yoldan ulaşabiliyor.
- Üretici kimliğe sahip bir şirketin Ar-Ge faaliyetlerini artırmak amacıyla başka bir şirketle gücünü birleştirmesi ya da faaliyet gösterdiği sektörün dışında farklı bir sektöre yatırım yapması stratejik varlık arayışlarıyla yapılan yatırımlar arasında yer alıyor. Giderek artan maliyetler nedeniyle dünya ülkelerinin hedef tahtasında yer alan enerji sektörüne yapılan yatırımlar bu tür yatırımlara verilebilecek en güzel örnek olarak öne çıkıyor.
Yatırım rotası nasıl belirleniyor?
Yurt dışında şirket kurmak teknik olarak oldukça kolay olsa da ayrıntılı bir fizibilite çalışması gerektiriyor. Şirketlerin ve girişimlerin farklı coğrafyalar üzerinden işlerini büyütme hedeflerinde pusula görevi gören yurt dışı yatırımlar, çok sayıda etkeni çok iyi analiz etmeyi zorunlu kılıyor. Hedef ülkelerin politik durumu, ekonomik ve sosyal koşulları gibi konuların araştırılması, ilk yapılacaklar arasında yer alıyor. Pazar büyüklüğü, ucuz ve nitelikli işgücü, üçüncü ülke pazarlarına ulaşım olanakları, yatırım teşvikleri, vergi istisnaları, yasal ve teknolojik altyapı, coğrafi ve kültürel yakınlık gibi faktörler yurt dışındaki yatırımları olgunlaştırıyor. Tüm bu etkenlerin süzgeçten geçirilmesiyle elde edilen sonuçlar yurt dışı yatırımlarının başarısızlık şansını tümüyle ortadan kaldırıyor.
Ticaret Bakanlığı’nın internet sitesinde Asya’dan Avrupa ve Afrika’ya, dünyanın dört bir yanında yer alan ülkelerin ekonomik, siyasi ve coğrafi özellikleri hakkında ayrıntılı bilgiye ulaşmak mümkün. Ülkelerin ekonomik ve siyasi görünümlerine ayna tutan Ticaret Bakanlığı, ülkelerin dış ticaret politikalarından ticari fırsatlarına, hatta farklı pazarların dinamiklerine kadar çok sayıda alana projeksiyon tutarak yatırımlara yön veriyor. Bu kaynak, farklı ülkelerde yatırımcıları bekleyen fırsat ve risklerin iyi analiz edilmesi noktasında önemli bir referans teşkil ediyor. Yatırım rotası, ülkelerin ekonomik ve siyasi fotoğrafının çekildiği bilgiler ışığında belirleniyor. Daha ayrıntılı bilgiye ulaşmak isteyenler Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın ilgili ülkedeki müşavirlik ve ataşeliğinin iletişim bilgilerine yine Ticaret Bakanlığı’nın internet sitesi üzerinden kolaylıkla ulaşabiliyor.
Türkiye’de yurt dışında şirket kurmak isteyenlere sağlanan teşvik ve destekler neler?
Belirli bir sermaye ve deneyim gerektiren yurt dışı yatırımları, bölgesel ihtiyaçlara ve piyasa koşullarına bağlı olarak doğru planlandığında Türk şirketlerinin globalleşmesine olanak sağlıyor. Devlet teşvikleri ve vergi imtiyazları da bu süreci kolaylaştırıyor. Peki yurt dışında şirket kurmak isteyenlere devlet hangi teşvik ve destekleri sağlıyor? Gelin şimdi konuyu bu açıdan ele alalım.
Ticaret Bakanlığı’nın destekleri neler?
Ticaret Bakanlığı, sunduğu destek ve teşviklerle yatırımcılara yurt dışında şirket kurmanın altın anahtarını sunuyor. Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından 2005/4 Sayılı “Yurt Dışında Ofis-Mağaza Açma İşletme ve Marka Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ” kapsamında, yurt dışında şirketi bulunan yatırımcıların harcamalarının belirli limitler dahilinde %60’a varan kısmı Para Kredi Koordinasyon Kurulu tarafından karşılanıyor. Tebliğ, yurt dışında kurulan şirketin kira, kırtasiye, ofis, reklam ve tanıtım harcamaları gibi ana giderleri içeriyor. Desteklerden faydalanmak için Türkiye’deki şirket ile yurt dışındaki şirket arasında organik bir bağın olması gerekiyor.
Turquality Destek Programı:
Ticaret Bakanlığı’nın sunduğu destekler bu tebliğle sınırlı değil. Bakanlık, Turquality Destek Programı kapsamında şirketlerin markalaşma yönünde sürdürdükleri uluslararası faaliyetleri destekliyor. Program kapsamında yurt dışında şirket kurmak isteyenlere çeşitli teşvikler sunuluyor. Teşviklerden yararlanmak için başvuru yapan markanın Türkiye’de faaliyet göstermesi ve yurt dışında kurulacak şirket için hedeflenen ülkelerin en az birinde markanın tescil edilmiş olması gerekiyor. Ayrıca başvuru ön koşulları arasında son 3 yılda toplam 9 milyon dolar ihracat yapma şartı da yer alıyor. Ön inceleme sonrasında 100 üzerinden 50 ile 80 arasında puan alan şirketler Marka Programı, 80 veya üstü alanlar ise Turquality Programı desteklerinden yararlanıyor.
Turquality destekleri kapsamında şirketlerin patent, tescil, tanıtım, kira, temel kurulum, dekorasyon, mağaza, ofis, depo, servis, pazar araştırma gibi giderlerinin %50’si üst limit olmaksızın karşılanıyor. Şirketler performansa bağlı olarak sınırsız süre boyunca bu desteklerden faydalanabiliyor. Marka desteklerinde ise söz konusu giderlerin %50’si belirli limitler dahilinde 4 yıl boyunca karşılanıyor. Her iki destek programında yer alan Gelişim Yol Haritası Çalışması başlığında şirketlere 1 defaya mahsus olmak üzere 800 bin TL’lik kaynak aktarılıyor. Turquality Marka Programı’na dahil olan firmalar, dünyanın önde gelen danışmanlık şirketlerinden Deloitte, Ernst and Young, McKinsey, PwC, Boston Consulting Group, KPMG ve Grant Thornton’dan ücretsiz danışmanlık hizmeti alabiliyor.
KOSGEB Yurt Dışı Pazar Desteği Programı:
KOSGEB Yurt Dışı Pazar Desteği Programı’yla şirket kurarak yurt dışına açılmak isteyenlere %70’i geri ödemesiz, %30’u geri ödemeli olmak üzere 300 bin TL’ye varan destek sunuyor. Program kapsamında personel, donanım, yazılım, tanıtım, yurt dışı fuar ve seyahat ile test, analiz ve belgelendirme gibi giderler için 100 bin TL’ye kadar destekler veriliyor. Programdan yararlanmak isteyen şirketlerden, başvuru tarihi itibarıyla son onaylı mali yılda bilanço esasına göre defter tutmuş ve Yurt İçi Marka Tescil Belgesi’ne sahip olması ve proje bütçesinin son onaylı mali yıl net satış hasılatını aşmaması bekleniyor. Şirketler başvuruların e-Devlet üzerinden yapıldığı programdan yalnızca bir kez yararlanabiliyor. Yurt dışında kurulacak şirkete ilişkin tüm ayrıntıların ayrıntılı olarak aktarıldığı, hizmet ve faaliyet alanlarının çerçevesinin çizildiği, üretim ve ihracat hedeflerin sıralandığı proje dosyalarının destekten faydalanma şansı da artıyor. Ayrıca KOSGEB, yurt dışı gezisi başlığı altında bir destek kalemini de yatırımcılarla buluşturuyor.
Gördüğünüz gibi faaliyetlerini sınır ötesine taşıyanlar pek çok açıdan elde ettikleri avantajlarla işlerini küresel ölçekte büyütebiliyor. Şirketler, yurt dışındaki ucuz iş gücü ve düşük vergi oranları sayesinde küresel ticarette daha aktif bir pozisyona geçebiliyor. Devletin sunduğu teşvik ve destekler yurt dışı yatırımları için gerekli olan ekonomik yeterliliği sağlarken, şirket sahipleri ve girişimcilerin cesaretlerini de artırıyor. Bu yönde adım atan şirketlerin uluslararası başarı hikayeleri, global marka olma hayali kuran şirketler için ilham kaynağı oluyor.
Global Şirketim ile yalnızca 10 günde Hollanda’da şirket kurun!
Sanal ofis ve paylaşımlı ofis modellerinin en işlevsel özelliklerini bir araya getirerek Türkiye’de sektöre alışılmışın dışında bir sanal ofis deneyimi kazandıran Olmadık Ofis, Global Şirketim paketiyle şirketlere Avrupa’nın kapılarını Hollanda’dan aralıyor.
Siz de Avrupa’ya açılarak faaliyetlerinizi sınır ötesine taşımayı hedefliyorsanız, Global Şirketim paketiyle Hollanda’nın en kalabalık şehri Amsterdam’da, genç ve yetenekli işgücü arıyorsanız Eindhoven’da, yaratıcı endüstrilere yakın olmak istiyorsanız Utrecht’te ya da Avrupa'nın en önemli ticaret merkezi olarak konumlanan Rotterdam'da, en prestijli konumlarda yasal iş adresi elde edebilirsiniz.
Olmadık Ofis, Global Şirketim hizmeti kapsamında yasal iş adresi sağlama ve Hollanda’da şirket kurma süreçlerini sizin yerinize yürütüyor. İşletmeniz için Hollanda’nın başkentinde yasal iş adresi sağlayan Olmadık Ofis, Hollanda’da özel (Besloten Vennootschap | BV) şirket kayıt ve kuruluş süreçlerinizi yönetiyor. Global Şirketim hizmeti kapsamında yasalara ve yönetmeliklere uygun şirket esas sözleşmesini hazırlıyor. Şirket vergi hissedarlarının vergi dairesine tescili olarak bilinen Nihai Yararlanıcı Beyanı (Ultimate Beneficial Owner | UBO) süreçlerini de üstleniyor. İşletmenizi Hollanda Ticaret Odası’na kaydediyor ve 8 haneli Ticaret Sicili Numarasını (Kamer van Koophandel | KvK) alıyoruz. Olmadık Ofis, bu süreçte şirketinizin yasal iş adresine ulaşan tüm resmi evrakların size e-posta yoluyla iletilmesini kapsayan adımları da Hollanda’da şirket açma hizmeti kapsamında ödediğiniz bedelin içinde sunuyor. Size de Harvard Business Review’a göre dijital iş yapma kolaylığı açısından da dünya çapında üçüncü sırada yer alan Hollanda üzerinden Avrupa’da işinizi büyütmek kalıyor.
Başarı yolculuğuna Türkiye’de başlayan bir şirket sahibi ya da girişimci olarak Hollanda’da şirket kurarak işinizi Avrupa’ya taşıma hayali kuruyorsanız doğru yerdesiniz! Ürün ve hizmetlerinizle yaratıcı fikirlerinizi dünyanın farklı ülkelerinde de sürdürülebilir iş modellerine dönüştürmek için bizimle iletişime geçin ve sizin için neler yapabileceğimizi birlikte keşfedelim!